Wisselwerkingen
De verschijnselen ‘spelen’ en ‘uitdagingen’ samen met ‘pijn’ en ‘lijden’ maken met elkaar ‘dat wat er tussen mensen gebeurt’. Ze voeden menselijke wisselwerkingen en interacties. We zien in die wisselwerkingen steeds een boeiende cross-over van wat bij mij bekend is en wat ik niet kan weten en omgekeerd wat bij jou bekend is en wat jij niet kunt weten. Ik heb namelijk direct contact met wat er in mij gebeurt en ik moet gissen naar jouw interne roerselen. En omgekeerd heb jij zekerheid over jouw interne processen en moet je raden naar wat er zoal in mij gaande is.
Ik vind het erg leuk om iets moois te maken. Ik kan er erg mijn best voor doen en het is nog plezierig ook. De meeste waardering gaat bij mij uit naar het doen, naar het bezig zijn. Dus eigenlijk naar de moeite die ik me getroost; naar de prijs, het proces. De prijs is voor mij de waarde van het proces. Wat ik heb gemaakt is het product. Zelf vind ik het wel mooi. Dat is mijn waarde die ik hecht aan mijn product.
Anderen zien mijn product ook. Ze vinden het mooi en daarmee hechten ze hun waarde aan mijn product. Afhankelijk van hun empathisch vermogen kunnen ze ook enigszins inschatten welke moeite ik me heb getroost. De waarde die ze zodoende fantasievol toekennen aan mijn proces heb ik hierboven op prijs stellen genoemd.
In de wisselwerking van mensen zien we steeds een variant op
1. wat ik van mezelf waardeer is grotendeels mijn handelen (proces met daarbij behorende beleving)
2. en in mindere mate mijn product (met daarbij behorende bedoeling),
3. terwijl de ander grotendeels mijn product zal waarderen
4. en in mindere mate mijn handelen (proces).
Bij de ander geldt visa versa hetzelfde wat betreft zijn/haar proces en zijn/haar product.
Dit is een spannende cross-over. Dit betekent allicht dat als ik tegen je zeg “wat je gemaakt hebt, vind ik niet mooi“, jij verontwaardigt kan reageren met “maar, ik heb zo mijn best gedaan!“.
In een matrix
Mijn aandeel in de wisselwerking |
Jouw aandeel in de wisselwerking |
|
dit gaat over mij |
wat ik van mezelf waardeer: voornamelijk het proces | wat jij bij mij op prijs stelt: voornamelijk het product |
dit gaat over jou |
wat ik bij jou op prijs stel: voornamelijk het product |
wat jij van jezelf waardeert: voornamelijk het proces |
Geven en Nemen
De wisselwerking tussen mensen is altijd wel terug te voeren tot de een of andere vorm van geven en nemen. Denk bij geven (G) aan iets voor een ander doen, iets aan de ander opdringen, iets afstaan, meedenken, verzorgen, enz. Nemen (N) omvat nemen, pakken, grijpen, beroven, afdwingen, krijgen, aanvaarden, ontvangen, enz.
Geven (G) staat voor iets kwijtraken en het duidt op verlies. Het omvat o.a. geven, opdringen, afstaan, kwijtraken en loslaten.
Nemen (N) staat voor iets krijgen en het duidt op (aan)winst. Hier moet je denken aan bijvoorbeeld nemen, pakken, grijpen, krijgen, ontvangen, aanvaarden.
Geven en nemen kennen we in de actieve en in de passieve vorm. Vanwege het initiatief krijgt actief steeds passief tegenover zich. Zo staat bijvoorbeeld afdwingen (actief) tegenover afstaan (passief).
actief |
geven, opdringen | nemen, pakken, grijpen |
staat tegenover |
staat tegenover |
staat tegenover |
passief | ontvangen, krijgen, aanvaarden |
afstaan, kwijtraken, loslaten |
Het gaat goed tussen mensen als de totale winst voor het gevoel volledig opweegt tegen het totale verlies. De uitzonderingen houden je een leven lang bezig.